Tản nhiệt CPU là gì?

Khi hoạt động, CPU máy tính sẽ sản sinh ra một lượng nhiệt rất lớn. Và thông thường, CPU càng mạnh đồng nghĩa với nhiệt lượng nó sẽ toả ra càng cao (cùng kiến trúc, khác xung nhịp). Nếu lượng nhiệt này tăng quá cao, nhẹ thì CPU sẽ tự động giảm hiệu năng còn nặng thì có thể gây hư hỏng. Tản nhiệt CPU là linh kiện giúp chúng ta có thể kiểm soát được nhiệt độ của CPU, giúp nó có thể hoạt động ổn định mà không gặp tình trạng quá nóng.

Mình thấy phần lớn các bạn sử dụng PC hiện nay, đặc biệt là PC dành để chơi game, thường nghĩ rằng chỉ khi có nhu cầu ép xung thì mới cần đầu tư tản nhiệt tốt cho CPU và sử dụng tản stock là đủ. Tuy nhiên theo quan điểm của mình thì nó không hẳn đã chính xác, vì vậy trong bài này mình sẽ chia sẻ với các bạn một số lý do bạn nên đầu tư một hệ thống tản CPU tốt cho chiếc máy của mình.

Tản nhiệt CPU là sự đầu tư mang tính lâu dài

Một khi bạn đã sắm tản nhiệt loại tốt thì sau này dù có thay CPU thì vẫn có thể tận dụng nó. Hiện nay các dòng tản nhiệt có giá khoảng trên 500.000 đồng được thiết kế để phù hợp với tất các dòng CPU AMD và CPU INTEL, dẫu chúng có sử dụng socket nào đi nữa. Tản stock thì thường chỉ chơi với 1 dòng CPU mà thôi.

Và theo truyền thống, Intel và AMD dù thay đổi socket của CPU nhưng họ cũng không thay đổi vị trí của 4 lỗ cắm tản nhiệt, vì vậy ngay cả những tản nhiệt cũ từ 3-4 năm trước vẫn có thể dùng với các bo mạch đời mới hiện nay. Ngoài ra thì nhà sản xuất cũng thường kèm theo kem tản nhiệt sẵn dạng tuýp, nếu đổi CPU thì có thể lấy ra xài thay vì phải đi mua (tản nhiệt stock có trét sẵn một lớp, chỉ nên xài 1 lần mà thôi).

PHÂN LOẠI TẢN NHIỆT:

Hiện tại, trên thị trường có 3 loại tản nhiệt chính:

Tản nhiệt khí

Tản nhiệt khí phổ biến nhất là vì giá thành rẻ, cấu tạo đơn giản nhưng hiệu quả cũng như không đòi hỏi nhiều kỹ thuật trong quá trình lắp đặt. Ngoài ra việc Intel và AMD kèm theo tản nhiệt khí (stock) theo hầu hết các dòng CPU của mình cũng góp một phần cho sự phổ biến của loại tản nhiệt này.

Tất cả các tản nhiệt khí đều sẽ có cấu tạo cơ bản như thế này, tuy nhiên chất liệu, thiết kế của các lá tản nhiệt cũng như kích thước sẽ có sự khác biệt.

Cấu tạo của tản nhiệt khí sẽ gồm có 3 phần chính: phần chân để cắm vào bo mạch, khối tản nhiệt và cuối cùng là quạt.

Tản nhiệt nước

 Nói đến thuật ngữ “làm mát bằng nước”: là một phương pháp nhằm loại bỏ nhiệt từ các bộ phận của thiết bị công nghiệp. Không giống như việc làm mát bằng không khí trước kia, việc sử dụng nước làm chất dẫn nhiệt đã tỏ ra hiệu quả hơn trong việc làm mát các loại động cơ đốt trong, máy hóa chất, lọc dầu….

Ưu điểm: Nước không tốn kém trong quá trình làm mát và không độc. Dung tích, mật độ và độ dẫn nhiệt của nước cao hơn không khí. Để làm mát các lõi CPU trong thiết bị tính toán, nước đem lại khả năng vận chuyển nhiệt từ nguồn đến một bề mặt thứ cấp để làm mát bằng các bộ tản nhiệt lớn hơn, được thiết kế tối ưu hơn.

Nhược điểm: Nước làm gia tăng sự ăn mòn của các bộ phận kim loại. Thường phải bổ sung các hóa chất để làm giảm thiểu sự ăn mòn và khả năng cách điện. Và giá thành khi custom tản nước thì khá là cao.

Tản nhiệt All In One (hay gọi là Pre-filled)

 là loại được làm sẵn, hoàn toàn khép kín, nói cho dễ hiểu là “Đồ may sẵn” – mua về là mặc thôi. Loại này thì dễ hơn nhiều, thích hợp cho những ai muốn sử dụng tản nhiệt nước mà không cần bỏ thời gian ra nghiên cứu. Chỉ cần mua về một bộ, ráp vào phần cứng cần làm mát theo hướng dẫn vậy là xong. Bạn cũng cần xem thông số kỹ thuật của tản nhiệt nước có hỗ trợ cho phần cứng của mình hay không, ví dụ như water block cho CPU có hỗ trợ cho socket của bạn không. Cũng tùy loại mà bảo trì và làm vệ sinh cũng khác nhau, có loại thì bạn phải thay nước khi sử dụng qua khoảng vài tháng, có loại thì sử dụng đến vài năm là hết tuổi thọ. Một bộ Pre-filled có giá cũng khá dễ chịu, không quá chát mà lại dễ lắp ráp và sử dụng.

Nhiệt độ hoạt động mát giúp linh kiện bền hơn

Đối với linh kiện khi hoạt động toả ra nhiệt lượng nhiều như CPU, giữ nó càng mát đồng nghĩa với việc tuổi thọ của nó cũng sẽ được kéo dài. Các dòng tản nhiệt stock hiện nay chỉ vừa đủ để giúp cho CPU không bị quá nóng, chứ fullload mà mát thì dĩ nhiên là không thể.

Đó là lúc mà những bộ tản nhiệt tốt vào cuộc, thường thì những tản xịn có thể giúp giảm đến 15-20 độ so với tản stock là chuyện bình thường.

Tản nhiệt tốt sẽ bền hơn

Thật ra chính xác hơn là cái quạt của tản nhiệt tốt sẽ bền hơn rất nhiều so với quạt stock của Intel. Cái này còn tuỳ thuộc vào cách sử dụng máy của bạn cũng như môi trường sử dụng. Kinh nghiệm của bản thân mình là nếu bạn dùng máy nhiều, đặc biệt là khi chơi game buộc quạt phải hoạt động hết công suất, thì quạt stock sẽ rất mau tã.

Hoạt động êm

Quạt stock của Intel thì có lẽ đã quá nổi tiếng với việc gầm rú khi CPU hoạt động hết công suất, đặc biệt là những dòng cao cấp Core i5 hay Core i7. Vấn đề của nó là ở chỗ quạt đường kính nhỏ, khối tản nhiệt lại bé, nên buộc phải quay với tốc độ cao mới có thể được kiểm soát nhiệt độ của CPU.

Các bộ tản nhiệt tốt thường sử dụng quạt với đường kính lớn, cho phép tạo nhiều gió hơn kế hợp với rất nhiều lá tản nhiệt, giúp nó hoạt động êm hơn rất nhiều. Thậm chí đối với các dòng tản cao cấp, quạt chỉ cần 40-60% là đủ để giải nhiệt cho CPU ở fullload.

Dễ vệ sinh hơn

Các bộ tản nhiệt khí, loại tháp phổ biến hiện nay, thường có phiến tản nhiệt nhô cao hơn khá nhiều so với main, giúp bạn có thể dễ dàng dùng bình khí nén để vệ sinh. Trong khi đó thì tản nhiệt nước chỉ cần tháo radiator ra vệ sinh là đủ. Quạt của AMD thì mình không rõ, nhưng quạt stock của Intel thì thường rất khó tháo ra để vệ sinh.

Một điều quan trọng nữa là giả sử như bạn muốn tháo cả cục tản ra cho dễ vệ sinh, tản nhiệt mua ngoài thường kèm theo cả tuýp kem cho bạn trét lại. Tản stock thì xài lại phần kem có sẵn cũng được, nhưng hiệu quả sẽ không cao. Rồi bạn sẽ phải đi mua kem tản nhiệt, tốn thêm một ít tiền nữa.

Ngoài ra còn có tản nhiệt bằng nitơ lỏng... nhưng người sử dụng rất ít vì khó khăn trong khâu lắp đặt, bảo trì...

Lời khuyên khi mua tản nhiệt cho CPU

Theo kinh nghiệm của mình, nếu chỉ sử dụng bình thường hoặc ép xung nhẹ, bạn nên chọn các dòng tản nhiệt khí giá trong khoảng từ 500.000 đến 1 triêu đồng là vừa đủ.

Với những ai cần màu mè, thiết kế hầm hố thì việc thêm 1 ít tiền để mua tản nhiệt  các thương hiệu nổi tiếng là hoàn toàn xứng đáng về vẻ đẹp mà nó mang lại. 

Với những bạn xài chip dòng K ép xung, cùng với bộ máy xung nhịp mạnh mẽ, hứng thú với việc chạy đua hiệu năng thì mới cần đến tản nước, và nó cũng là loại tản cho ra mức nhiệt thấp nhất. Chứ không nên " vung tiền quá tay" vào tản nhiệt mà cấu hình máy không ngon...

Còn với những bạn "tiền không thành vấn đề" thì rõ ràng, cứ đẹp là quất,  hehe :)

Một số tản nhiệt Máy Tính Biên Hòa đang sẵn có:

TẢN NHIỆT NƯỚC AIO AEROCOOL P7-L240 (Project7)

TẢN NHIỆT CPU GIGABYTE AORUS ATC700 RGB

TẢN NHIỆT NƯỚC NZXT KRAKEN X52 240MM BLACK AIO

TẢN NHIỆT CPU COOLER MASTER MASTERAIR G100M AURA RGB

TẢN NHIỆT CPU COOLER MASTER MASTERAIR MA610P AURA RGB

Dưới đây là bộ máy thực tế Máy Tính Biên Hòa lắp ráp cho khách hàng tại Biên Hòa với tản nhiệt AIO AEROCOOL( Giá tham khảo bên dưới)

🔔Cấu hình  (giá cập nhật ngày 30/11/2018):

✨TẢN NHIỆT NƯỚC AEROCOOL P7-L240 (Project7)💵2,390,000 VNĐ
✨VGA ASUS GTX 1060 06GB GAMING STRIX 💵 8,650,000 VNĐ

✨VGA Holder (Giá đỡ VGA) COOLER MASTER 💵 1,180,000 VNĐ
✨HDD WD 1TB Blue 💵 1,080,000 VNĐ
✨PSU CORSAIR VS550 💵 1,190,000 VNĐ
✨RAM DDR4 8GB TEAM T-FORCE Delta Bus 3000 💵 2,280,000 VNĐ
✨CASE COOLER MASTER H500P WHITE 💵 3,550,000 VNĐ
✨MAIN ASUS B360-F ROG STRIX GAMING 💵 3,250,000 VNĐ 
✨CPU CORE I5 8400 SK1151 V2 COFFEE LAKE  💵 5,490,000 VNĐ

Tổng:  💵 31,340,000 VNĐ